Bebas Bersama Serigala

Pasaran seharusnya bebas sifatnya tanpa perlu wujud campur tangan penguasa/kerajaan. Namun, apabila mengambil kira fitrah ketamakan, kerakusan dan penyebab kepada kerosakan yang ada dalam diri manusia. 

Maka, kebebasan pasaran perlu ada batas dan sempadannya melalui regulasi dan kawalan tertentu oleh penguasa/kerajaan. Agar, ia tidak menjadi medan kezaliman dengan mengambil hak orang lain secara tidak sah melalui jalan manipulasi, sabotaj, penipuan, penyeludupan, monopoli, rasuah dsbnya.

Cuma yang menjadi persoalan besar kepada kebebasan pasaran, apabila penguasa/kerajaan dijadikan umpama belantara hak milik khusus oleh segelintir "sang serigala" yang hanya mahu menguasai sebanyak mungkin khazanah yang ada dalam pasaran dengan jalan pintas, mudah dan kos yang minimum. 

Akhirnya, fitrah ketamakan, kerakusan dan penyebab kepada kerosakan yang ada dalam diri manusia tanpa "kita sedari" terus kekal menjadi sebahagian daripada gerak laku pasaran bebas.

Istiqomah Pasti Kemah Sokmo

Istiqomah amat dititikkan berat dalam Islam. Antara hikmahnya adalah untuk mengekalkan dan mengukuhkan kredibiliti diri seseorang atau sesuatu perkara yang sedang dilakukan.

Tindakan atau jalan cerita yang tidak pernah istiqomah dan bercelaru sejak daripada permulaannya, pasti akan membunuh kredibiliti terhadap pelaku dan apa yang dilakukan atau penyampai dan apa yang disampaikan, termasuk juga saksi dan apa yang disaksikan. Walaupun, seluruh instrumen kehidupan diangkut dan dikerah untuk mengukuhkan keyakinan terhadap kredibiliti yang sedang dipersoalkan itu.

Kredibiliti adalah sesuatu yang amat signifikan dalam kehidupan. Bayangkan, jika kita sebagai pekerja menerima arahan daripada majikan yang kandungan arahannya tidak pernah istiqomah bahkan bercelaru sejak daripada azali; seumpama, sekejap tidak, sekajap ya...sekejap masuk, sekejap keluar...sekejap ada, sekejap tiada...sekejap satu, sekejap dua...sekejap ambil, sekejap pulangkan...Apa kesan kepada perlaksanaan arahan tersebut? Dan, apa tanggapan kita sebagai pekerja terhadap majikan seperti itu? Apakah kita akan terus 'mendengar dan taat' dengan majikan tersebut? Atau, kita akan mencari jalan keluar untuk bertukar majikan?

Perlu diteladani, apabila hilangnya kredibiliti, pastinya apa yang sedang didokong dan dipertahankan, termasuk kuasa dan kedudukan akan sedikit demi sedikit makin hilang daripada pemiliknya, terutama apabila kuasa dan kedudukan yang diperolehi secara demokrasi atas kehendak dan pilihan rakyat.

Sebab itu, banyaknya tindakan atau panjangnya jalan cerita sesuatu kisah tidak penting, yang lebih penting adalah istiqomah dan tidak bercelaru.

Salam penghulu hari. Moga kita semua terus istiqomah dengan kehidupan yang bersumberkan syriat Allah melalui al-Qur'an dan Hadis. Kemah!

Hibah

Sejak kebelakangan ini, ada pihak-pihak tertentu yang sewenang-wenangnya menggunakan pemberian hibah sebagai kaedah untuk mempromosikan ‘produk-produk pelaburan Islam’ mereka, tanpa menyediakan kefahaman dan penjelasan yang telus berkenaan struktur produk berkenaan termasuk konsep Syariah yang digunakan. Ada sesetengah produk yang ditawarkan lebih mirip kepada skim cepat kaya.

Pemberian Hibah Dalam Mudarabah (perkongsian untung)

Secara umum, mudarabah merujuk kepada perkongsian antara mudarib (pengusaha) dan rabbul mal (pemilik modal) untuk melaksanakan projek atau pelaburan tertentu, yang telah dipersetujui bersama dari segi nisbah/peratusan sumbangan modal dan agihan keuntungan. Sekiranya, projek atau pelaburan tersebut mengalami kerugian yang bukan disebabkan oleh salah laku atau kecuaian mudarib (pengusaha), kerugian tersebut akan ditanggung sepenuhnya oleh rabbul mal (pemilik modal). Jika berlaku sebaliknya, kerugian perlu ditanggung oleh mudarib (pengusaha) sepenuhnya atau setakat kerugian sebenar yang berpunca daripada salah laku atau kecuaiannya.

Dalam perbankan Islam, mudarabah biasanya digunakan untuk menstruktur produk deposit, pelaburan dan pembiayaan. Pemberian hibah oleh mudarib (pengusaha) kepada rabbul mal (pemilik modal) adalah dibenarkan. Namun, ia mestilah berdasarkan kepada syarat-syarat berikut:
a) Sumber hibah bukan daripada modal mudarabah.
b) Sumber hibah bukan daripada bahagian keuntungan yang dimiliki oleh rabbul mal (pemilik modal)
c) Pemberian hibah bukan disebabkan jaminan modal atau keuntungan oleh mudarib (pengusaha) kepada rabbul mal (pemilik modal)
Pemberian Hibah Dalam Qard (pinjaman tanpa nilai tambahan)
Secara umum, qard merujuk kepada pinjaman daripada pemiutang kepada penghutang tanpa sebarang nilai tambahan kepada jumlah pinjaman setelah cukup tempoh pembayaran balik.
Dalam konteks qard, pemberian hibah adalah dibenarkan. Namun, ia mestilah berdasarkan kepada syarat-syarat berikut:
a) Pemberian hibah tidak termasuk/termaktub dalam salah satu syarat ketika melaksanakan qard.
b) Tidak ada paksaan dalam pemberian hibah. Ia tertakluk sepenuhnya kepada budi bicara penghutang.
c) Penghutang tidak menyatakan kadar hibah yang akan diberikan termasuk sebagai ‘indicative rates’ atau ‘prospective rates’.
d) Penghutang tidak menyatakan ‘historical rates’ pemberian hibah dengan tujuan untuk mempromosi produk qard. Namun, jika atas tujuan ketelusan, ia adalah dibenarkan.

Teguran

Orang yang menegur, orang yang ditegur, orang yang menyaksikan teguran dan orang yang mencuri dengar teguran, masing-masing ada akhlak yang perlu dijaga serta diamati.

Orang yang menegur - menegur dengan ikhlas berdasarkan kebenaran dan ketelusan tanpa menyakiti dan membuka aib orang yang ditegur.

Orang yang ditegur - menerima teguran secara terbuka dan mendahului sangka baik serta mengambil langkah untuk memuhasabah diri terlebih dahulu sebelum melemparkan sebarang reaksi.

Orang yang menyaksikan teguran - memegang prinsip kerahsiaan dengan tidak menyebarkan teguran yang disaksikan kepada khalayak dengan tujuan untuk mengaibkan mereka atau menjadikannya sebagai kaedah untuk meraih publisiti murahan.
Orang yang mencuri dengar teguran - tidak sewenang2nya menyebarkan teguran itu tanpa usul periksa dan mengetahui cerita sebenar di sebalik teguran tersebut.
Moga hidup kita sentiasa disulami dan dihiasi dengan akhlak yang baik sebagai bukti keindahan dan kerahmatan Islam kepada sekalian alam.

Kecairan Institusi Kewangan

Daripada perspektif pengurusan risiko, kecairan (liquidity) amat penting kepada sesebuah institusi kewangan seperti bank. Ia umpama ‘oksigen’ yang akan menentukan kelangsungan terhadap kewujudan sesebuah institusi tersebut. Kecairan yang baik akan menyumbang kepada pengurusan dan pembayaran hutang yang baik, mengekalkan/meningkatkan ‘credit rating’, meminimakan kadar faedah pembiayaan dana dan keupayaan untuk mengembangkan perniagaan.

Secara umum, terdapat 7 sumber kecairan bagi sesebuah institusi kewangan iaitu, deposit, pinjaman antara bank, pinjaman daripada pasaran modal (ekuiti, bon dan sukuk), pelaburan, rezab, modal dan bantuan kerajaan (biasanya bagi institusi yang dimiliki oleh kerajaan).

Untuk itu, pengurusan aset dan liabiliti perlu diperhalusi dengan sebaik mungkin di peringkat institusi agar tidak menimbulkan kesan buruk akibat kegagalan menguruskannya dengan baik. Maka, imbangan yang optimum antara aset dan liabiliti serta jumlah modal dan rezab yang optimum akan mengukuhkan posisi kecairan sesebuah institusi untuk terus diyakini oleh pihak pendeposit, pelabur dan pemiutang, yang seterusnya akan memajukan lagi prestasi perniagaannya.
Justeru, teguran pihak Bank Negara Malaysia (BNM) terhadap pengurusan Lembaga Tabung Haji (LTH) berhubung aspek pengurusan risiko, perlantikan ahli lembaga pengarah perlu dilihat secara positif oleh “semua pihak” demi mempertahankan kedudukan institusi kewangan Islam milik umat ini. Bukannya, terus dicanang ke serata alam untuk membina persepsi yang lebih buruk terhadap LTH. Percayalah, terlalu bersifat “defensif dan menyerang”, tidak akan membawa umat Islam ke mana-mana.
Dengan itu, dua langkah berikut perlu dilaksanakan dengan segera:
Pertama, semua pihak perlu menghentikan semua penyebaran maklumat/berita yang boleh mencetuskan persepsi yang kurang baik kepada LTH.
Kedua, kerajaan melalui pengurusan tertinggi dan lembaga pengarah LTH perlu ambil inisiatif segera untuk mengukuhkan tadbir urus korporat dan pengurusan risiko LTH. Antaranya, dengan tidak melantik pengerusi dan ahli-ahli lembaga pengarah daripada kalangan orang politik kerana ia boleh membuka ruang fitnah dalam banyak perkara. Juga, mengukuhkan aspek pengurusan risiko khususnya daripada perspektif “asset & liability management, market risk management dan credit risk management”

Islamic Banking Concepts

Bai’ Bithaman Ajil (deferred payment sale):
Refers to the sale of goods on a deferred payment basis at a price which includes a profit margin agreed to by both parties.

Bai’ Dayn (debt-trading):
Refers to sales or purchase of debt evidenced by trade document and papers which generated from Shariah compliant business activities.

Bai’ Inah (sell and buy back):
Refers to contract of sale and purchase of an asset whereby the seller sells to buyer in cash and subsequently buys back the asset at a marked up deferred price.

Bai’ Istijrar (supply contract):
Refers to an agreement between the client and the supplier, whereby the supplier agrees to supply a particular product on an ongoing basis, for example monthly, at an agreed price and on the basis of an agreed mode of payment.

Bai’ salam (future delivery):
Refers to the purchase of a commodity for deferred delivery in exchange for immediate payment. It is a type of sale in which the price, known as the Salam capital, is paid at the time of contracting while the delivery of the item to be sold is deferred.

Hibah (gift):
Refers to gifts awarded voluntarily.

Hiwalah (transfer of debt):
Refers to transfer of debt from transferor to the payer.

Ijarah (leasing):
Refers to an arrangement under which the lessor leases equipment, building or other facility to a client at an agreed rental against a fixed charge, as agreed by both parties.

Ijarah Muntahia Bittamleek:
Refers to a leasing contract which includes a promise by the lessor to transfer the ownership in the leased property to the lessee, either at the end of the term of the Ijarah period or by stages during the term of the contract.

Ijarah Thumma al-Bai’ (leasing and subsequent purchase):
Refers to a leasing which subsequently followed by a sale contract whereby the hirer leases the goods from the owner at an agreed rental over a specified period. Upon expiry of the leasing period, the hirer enters into a second contract to purchase the goods from the owner at an agreed price. This concept is applicable for financing of consumer goods and durables.

Kafalah (guarantee):
Refers to a contract of guarantee in which one party guarantees the fulfilment of a claim or performance of an obligation which is due to another party in a case of default.

Mudharabah (profit –sharing):
Refers to an agreement made between a party, who provides the capital and another party (entrepreneur), to enable the entrepreneur to carry out business projects, which will be on a profit-sharing basis, according to pre-determined ratios agreed upon earlier. In the SPI, the agreement could be between a depositor and the SPI (as the entrepreneur) or between the SPI (as the provider of capital) and an entrepreneur. In the case of losses, the losses are borne by the provider of the funds.

Murabahah (cost-plus):
Refers to the sale of goods at a price which includes a profit margin as agreed to by both parties. Such a sales contract is valid on condition that the price, other costs and the profit margin of the seller are stated at the time of the agreement of sale.

Musyarakah (joint venture):
Refers to a partnership or joint venture for a specific business with a profit motive, whereby the distribution of profits will be apportioned according to an agreed ratio. In the event of losses, both parties will share the losses on the basis of their equity participation.

Musyarakah Mutanaqisah (diminishing partnership):
Refers to a form of partnership in which one of the partners promise to buy the equity share of the other partner gradually until the title to the asset is completely transferred to him.

Qard (loan):
Refers to an interest-free loan. The borrower is only required to repay the principal amount borrowed, but he may pay an extra amount at his absolute discretion, as a token of appreciation.

Rahnu (collateralized borrowing):
Refers to an arrangement whereby a valuable asset is placed as collateral for a debt. The collateral may be disposed in the event of default.

Sarf (foreign exchange):
Refers to the buying and selling of foreign currencies.

Tawarruq (tripartite sale):
Refers to an arrangement that involves a purchase of an asset based on musawamah or murabahah and a subsequent sale of the same asset to a third party in order to gain cash money.

Ujr (fee):
Refers to commissions or fees charged for services.

Wadiah (safe keeping):
Refers to safe keeping contract whereby the depository guarantees payment of the whole amount of deposits, or any part thereof outstanding in the account of the depositors, when demanded. The depositors are not entitles to any share of the profits (generated from usage of the deposit by depository) but the depository may provide returns to the depositors as a token of appreciation.

Wakalah (nominating another person to act):
A situation, where a person nominates another person to act on his behalf.

Wakalah Bil Istithmar:
Refers to an “investment agency” contract where the investor (the principal) appoints the bank (the agent) to undertake investment activities on behalf of the principal for a fee. The bank acts in two capacities – as agent in accepting deposits from the participant who plans to invest, and as investment manager in carrying out Shariah compliant investment activities as agreed by the parties. The bank as an agent cannot guarantee the profit expected from the investment.

Tanda Aras Perniagaan - Majlis Penasihat Syariah, Suruhanjaya Sekuriti Malaysia

Tanda aras aktiviti perniagaan, Majlis Penasihat Syariah, Suruhanjaya Sekuriti Malaysia, 27 Nov 2015.

Sumbangan daripada aktiviti-aktiviti tidak patuh Syariah kepada perolehan kumpulan dan keuntungan sebelum cukai kumpulan sesebuah syarikat akan dikira dan dibandingkan dengan tanda aras aktiviti perniagaan yang relevan seperti berikut:

(i) Tanda aras lima peratus

Tanda aras lima peratus ini diguna pakai bagi perniagaan/aktiviti berikut:

• perbankan konvensional;

• perjudian;

• arak dan aktiviti-aktiviti berkaitan dengannya;

• babi dan aktiviti-aktiviti berkaitan dengannya;

• makanan dan minuman tidak halal;

• hiburan tidak patuh Syariah;

• tembakau dan aktiviti-aktiviti berkaitan dengannya;

• pendapatan faedah2 daripada akaun dan instrumen konvensional (termasuk pendapatan faedah yang diterima berikutan daripada keputusan mahkamah atau penimbang tara dan dividen daripada pelaburan tidak patuh Syariah); dan

• aktiviti-aktiviti lain yang diputuskan sebagai tidak patuh Syariah.


Bagi perniagaan/aktiviti yang disenaraikan di atas, sumbangan daripada perniagaan/aktiviti tidak patuh Syariah kepada perolehan Kumpulan atau keuntungan sebelum cukai Kumpulan sesebuah syarikat mestilah kurang daripada lima peratus.

(ii) Tanda aras 20 peratus

Tanda aras 20 peratus ini diguna pakai bagi perniagaan/aktiviti berikut:

• operasi hotel dan rumah peranginan;

• jual beli saham;

• pembrokeran saham;

• sewaan daripada aktiviti-aktiviti tidak patuh Syariah; dan

• aktiviti-aktiviti lain yang diputuskan sebagai tidak patuh Syariah.

Bagi perniagaan/aktiviti yang disenaraikan di atas, sumbangan daripada perniagaan/aktiviti tidak patuh Syariah kepada perolehan Kumpulan atau keuntungan sebelum cukai Kumpulan sesebuah syarikat mestilah kurang daripada 20 peratus.